Prostat Kanseri Nedir? Prostat Kanserinin Belirtileri Nelerdir?
- Prostat Kanseri Nedir?
Prostat kanseri erkeklerde çok sık görülen bir kanser türüdür. Dünya genelinde yüz bin insanın 28inde görülen bu kanser türü ülkemizde görülme sıklığı yüz binde 37dir. Amerika Kanser Derneğinin araştırmalarına göre erkeklerin prostat kanser olma riski % 16 iken bu kanser türünde yaşam kaybı riski % 3tür. Her 6 erkekten birisinin prostat kanser olma riski vardır. Dünya genelinde her 3 dakikada 1 hastalara prostat tanısı konur. Her 14 dakikada 1 prostat kanserine bağlı yaşam kayıpları görülür. Prostat kanseri erken evrede teşhis edilirse tedavide yüksek başarı elde edilir. Prostat kanseri ilk etapta belirti vermeden ilerler. 40 yaşından sonra erkeklerde prostat kan tahlilleri ile anlaşılır.
Prostat bezlerinde yer alan hücrelerin kontrol dışı büyümesi ile prostat kanseri oluşur. Kanserli hücreler ilk etapta kontrolsüz biçimde büyür. Büyüyen prostat hücreler hızla yayılmaya başlar. Kanserli hücreler prostatı çevreleyen kapsüle uzanır. Prostat kanserinde idrar şikâyetleri daha geç dönemlerde hastayı rahatsız eder. Büyüme ve yayılma döneminde kanserli hücreler yakın organlara yayılmaya başlar. Kanserli hücreler lenf sistemine ve kan dolaşım yoluyla diğer organlara sıçrar.
- Prostat Kanserinin Belirtileri Nelerdir?
Prostat kanser belirtileri hastalığın ilerlemesine bağlı olarak ortaya çıkar. Sinsi ilerleyen hastalık erken dönemde belirti ve şikâyet vermeyebilir. Belirtiler ortaya çıktığı anda vakit kaybetmeden tedavi süreci başlamalıdır. Erken teşhis tedavi başarısını yükseltir. Prostat kanseri hastaları idrar yapmada güçlük çeker. İdrar akışının kuvveti azalır. Menide ve idrarda kanama görülür. Kişi boşalırken şiddetli ağrı yaşar. Hastanın kasık bölgesinde ağrılar meydana gelir. Kemik ağrısının yanı sıra hasta sertleşme sorunu yaşar.
- Prostat Kanseri Risk Faktörleri Nelerdir?
Prostat kanseri oluşum nedenleri tam olarak tespit edilememiştir. Kanserli hücreler genetik nedenlere bağlı olarak ortaya çıkar. Kusurlu prostat hücrelerinin kontrol dışı büyümesi ile ortaya çıkan prostat kanseri genetik nedenlerle oluşur. Ailesinde prostat kanseri olanlar prostat kanserine yakalanma riski yüksektir. Yumurtalık ve meme kanserine neden olan BRCA2 geni prostat kanserine neden olur. Çevresel faktörlerin etkisi ile prostat kanseri görülür. Çin’de yaşayanların prostat kanserine yakalanma riski Amerika’da yaşayan bireylere göre daha düşüktür. Prostat kanser riski yaşla birlikte artar. 50 yaş altındaki erkeklerde nadir görünen prostat kanseri 55 yaş üstü erkeklerde çok sık görülür. Prostat kanserinde ırk önemli bir faktördür. Siyahi erkeklerde prostat kanseri görülme riski beyaz erkeklere göre daha yüksektir.
- Prostat Kanser Tanısı Nasıl Konur
Prostat kanser tanısı PSA kan testi ve fiziki muayene ile anlaşılır. Biyopsisi ile hastada var olan kanserli hücre inceleme altına alınır. Biyopsisi sırasında iğne yardımı ile rektumdan giriş yapılarak prostat dokusundan parça alınır. Alınan örnekler mikroskop altında incelenip kanserli hücreler tespit edilir. En yaygın kullanılan tanı yöntemi makattan parmakla muayenedir. Parmakla hastanın prostatına dokunularak prostatın büyüklüğü ve anormalliğine bakılır. Prostat kanser tanısı konulan kişinin PSA seviyesine bakılır. PSA düzeyi uygulanan tedavinin başarı durumunun takibinde kullanılır.
- Prostat Kanserinde Erken Teşhis
Prostat kanserinde erken teşhis hayat kurtarır. Erken teşhiste hastalığın tedavisinde yan etkiler minimum düzeye indirilir. Prostat kanserini teşhis etmek için Prostat Spesifik Antijen (PSA) olarak bilinen protein seviyesini ölçen kan testi uygulanır. Dijital Rektal muayene ile makattan prostat incelemeye alınır. Prostat kanseri için uygulanan tarama testleri yüksek risk taşır.
- Prostat Kanseri Evreleri
Prostat kanseri yayılım durumuna göre evrelere ayrılır. Tümörün mesaneye ve çevre dokulara yayılıp yayılmaması durumuna göre hastalık evrelere ayrılır.
1.EVRE: Bu evrede tümör sadece prostat içindedir. Rektal muayene ile hissedilmesi zordur. Gleason skoru 6 dan düşüktür. PSA seviyesi 10 dan küçüktür.
2.EVRE: Tümör artık prostat içine yerleşmiştir. Tümörün yapısı saldırgandır. Tümör parmakla muayene sırasında belirgin olarak anlaşılır. Tümörün derecesi yüksektir.
3.EVRE: Kanserli hücreler prostat dışına taşmıştır. Kanserli hücreler seminal keselere yayılmıştır. Kanserli hücreler henüz kemik ve lenf bezlerine yayılmamıştır.
4.EVRE: Kanserli hücreler mesaneye, rektuma ve çevre dokulara yayılmıştır. Kanserli hücreler lenf bezlerine ve kemiklere ulaşmıştır.
- Prostat Kanser Tedavisi Nasıl Yapılır
Prostat kanser tedavisinde kanserin büyüme hızı, yayılması ve hastanın sağlık durumuna göre özel tedavi geliştirilir. Cerrahi operasyon prostat kanserinde yaygın olarak kullanılan bir tedavi yöntemidir. Robotik, laparoskopik ve açık cerrahi yöntemler mevcut olup her bir cerrahi yöntem hastaya göre tercih edilir. Cerrahi operasyonda amaç prostatın tamamının alınmasıdır. Erken evrede prostat kanserinde laparoskopik ameliyatı yapılır. Erken evrede hastaya ışın tedavisi (radyoterapi) uygulanır. Laparoskopik cerrahi, hastaya konforlu bir ameliyat süreci sağlar. Kanserli hücrelerin kontrolü kolay sağlanır. Prostat kanseri ilk 2 evresinde yer alan hastalar için cerrahi operasyon ve radyoterapi tedavileri uygulanır. Bu tedavilerden sonra hormonal tedavilere başlanır. Prostat kanserinde 2.evrede radyoterapi yerine cerrahi operasyon yapılır. Cerrahi operasyon hastanın yaşam süresini uzatır.